Planowanie transformacji energetycznej firmy w oparciu o znajomość śladu węglowego w zakresie 1 i 2

Transformacja energetyczna przedsiębiorstwa to kluczowy element długoterminowej strategii zmniejszenia emisji CO2 i dostosowania działalności do wyzwań związanych ze zmianami klimatu. Oparcie tych działań na dokładnej analizie śladu węglowego firmy, szczególnie w zakresie 1 i 2, pozwala na podejmowanie efektywnych działań zmierzających do ograniczenia emisji, poprawy efektywności energetycznej oraz spełniania regulacji prawnych i oczekiwań społecznych.

Zakres 1 i 2 śladu węglowego

• Zakres 1 (Scope 1) obejmuje bezpośrednie emisje gazów cieplarnianych wynikające z działalności firmy. Są to emisje pochodzące ze spalania paliw kopalnych na terenie przedsiębiorstwa, np. w kotłach, pojazdach firmowych, procesach produkcyjnych.
• Zakres 2 (Scope 2) to pośrednie emisje wynikające ze zużycia zakupionej energii elektrycznej, ciepła lub chłodu. Emisje te powstają poza firmą, ale wynikają z jej działalności, ponieważ dotyczą energii zużytej do produkcji wyrobów czy usług.

Planowanie działań na podstawie śladu węglowego

1. Analiza i identyfikacja źródeł emisji Przed rozpoczęciem działań transformacyjnych, firma powinna przeprowadzić dokładny audyt. Celem tego audytu jest zidentyfikowanie, które procesy generują najwięcej emisji w zakresie 1 i 2. Dane te mogą pochodzić z pomiarów zużycia energii i emisji gazów cieplarnianych. Obejmuje to zarówno analizę paliw kopalnych zużywanych w produkcji (np. gaz, ropa), jak i energii elektrycznej zakupionej z sieci.
2. Wyznaczenie celów redukcji emisji Na podstawie audytu firma może wyznaczyć realistyczne i mierzalne cele redukcji emisji CO2, np. zmniejszenie emisji w zakresie 1 o 20% w ciągu 5 lat. Cele te powinny być zgodne z regulacjami prawnymi, np. zobowiązaniami wynikającymi z Europejskiego Zielonego Ładu lub przepisów dotyczących raportowania ESG.
3. Zaprojektowanie strategii transformacji energetycznej Na podstawie zidentyfikowanych źródeł emisji należy opracować strategie działania. W przypadku Zakresu 1 mogą to być działania związane z modernizacją floty pojazdów na elektryczne lub hybrydowe. W zakresie 2 warto pomyśleć o energii z OZE np cPPA, oraz podejmować działania poprawiające efektywność energetyczną zakładów.

Przykłady działań redukujących emisje CO2 w zakresie 1 i 2

1. Modernizacja floty na elektryczną Flota pojazdów spalinowych to jedno z głównych źródeł emisji w Zakresie 1. Przejście na pojazdy elektryczne (EV) może znacznie zmniejszyć emisje CO2 związane z transportem. Dodatkowo, wykorzystanie elektrycznych ładowarek zasilanych OZE (np. z instalacji fotowoltaicznych) pozwala niemal całkowicie wyeliminować emisje transportowe.
   Przykład:

• Typowy samochód spalinowy emituje około 150 g CO2 na kilometr.
• Przy rocznym przebiegu 15 000 km, samochód spalinowy wytworzy 2,25 tony CO2 rocznie.

Samochód elektryczny ładowany energią z OZE: Samochód elektryczny nie wytwarza emisji podczas jazdy. Jeśli ładowany jest w 100% energią pochodzącą z odnawialnych źródeł energii, takich jak fotowoltaika lub elektrownie wiatrowe, emisje CO2 związane z jego użytkowaniem są zerowe.

W rezultacie, w porównaniu do samochodu spalinowego, pojazd elektryczny zasilany energią z OZE może zmniejszyć emisję CO2 o 100%, czyli o wspomniane wcześniej 2,25 tony CO2 rocznie.

2. Zakup zielonej energii W zakresie 2 największy wpływ ma zakup energii elektrycznej z OZE. Inwestycja w zakup zielonej energii zmniejsza zależność od energii produkowanej z paliw kopalnych.
   Przykład: Firma produkcyjna kupuje cPPA od dostawcy energii w ilości 1 MW PV + 1 MW Wiatru co redukuje emisje o 1 000 ton CO2 rocznie, pokrywając około 30% zapotrzebowania energetycznego.
3. Optymalizacja procesów produkcyjnych : W Zakresie 1 wiele emisji pochodzi z bezpośredniego zużycia paliw w procesach przemysłowych. Modernizacja urządzeń, wymiana starych kotłów na nowoczesne, efektywne systemy grzewcze lub stosowanie technologii odzysku ciepła (rekuperacja) pozwala znacząco zmniejszyć emisje.
   Przykład: Firma przetwórstwa spożywczego modernizuje system ogrzewania, zmieniając kotły gazowe na pompy ciepła zasilane energią z OZE, co zmniejsza emisje o 15%.

Korzyści wynikające z odpowiedniego monitorowania i redukowania CO2

• Oszczędności kosztowe: Inwestycja we własne żródło wytwórcze lub cPPA może przynieść znaczące oszczędności na cenie energii elektrycznej oraz kosztach dystrybucji
• Zgodność z regulacjami: Przygotowanie firmy do spełniania przyszłych wymogów prawnych w zakresie redukcji emisji i raportowania śladu węglowego, co zabezpiecza przed sankcjami.
• Budowanie wizerunku: Transformacja energetyczna pozytywnie wpływa na postrzeganie firmy przez klientów, inwestorów i partnerów biznesowych, którzy coraz częściej wymagają działań proekologicznych. Dodatkowo jeśli firma znajduje się w łańcuchu dostaw dużego przedsiębiorstwa, które będzie miało obowiązek raportować ESG, działania na rzecz obniżenia śladu węglowego zdecydowanie polepszą relacje biznesowe.

Monitorowanie i optymalizacja

Regularne monitorowanie efektów wdrożonych działań i audytowanie śladu węglowego to kluczowe kroki, które umożliwiają firmie nie tylko ocenić, jak skuteczna jest strategia, ale także wprowadzać dalsze ulepszenia. Zainstalowanie systemu zarządzania energią (EMS) pozwala na bieżąco kontrolować zużycie energii i emisje.

Podsumowanie

Znajomość śladu węglowego firmy w zakresie 1 i 2 to fundament skutecznej transformacji energetycznej. Dzięki precyzyjnym danym firmy mogą wdrażać skuteczne strategie redukcji emisji, co nie tylko przyczynia się do ochrony środowiska, ale również przynosi korzyści finansowe i wizerunkowe. Transformacja energetyczna nie jest jednorazowym działaniem – wymaga stałego monitorowania, adaptacji i inwestycji w nowoczesne technologie.